آشنایی با تاریخچه بیمه
بیمه چیست؟
بیمه یک قرارداد و پیمان است بین دو نفر که بر اساس آن بیمه گر (شرکت) در برابر مبلغی که از بیمه گذار دریافت میکند تعهد مینماید ضرر و زیانی که به طور ناگهانی به وی وارد شده است را جبران کند. مبلغی که دریافت میشود حق بیمه نامیده میشود و آن چیزی هم که مورد قرارداد است موضوع بیمه نام دارد.
اگر بخواهیم به زبان راحت تری به مزایای آن اشاره کنیم بهتر است بگوییم به طور مثال: اگر شما کارخانه خود را که مجهز به انواع تجهیزات برقی است را بیمه آتش سوزی کنید خیالتان راحت است که اگر روزی بر اثر حادثهای وسایل اتصالی کنند و کارخانه و وسایل آن در آتش سوزی خسارت ببینند بیمه، خسارت شما را میپردازد در غیر اینصورت شما به اصطلاح یک ورشکسته به حساب میآیید.
تاریخچه بیمه در ایران
تاریخچه بیمه بهطور رسمی برای نخستین بار در سال ۱۲۷۰ شمسی توسط ناصرالدین شاه قاجار تاسیس شد و امتیاز «تاسیس اداره حمل و نقل و سازمان بیمه در ایران» را به یک شخص روستبار به نام «لازار پولیاکف» واگذار کرد، اما این طرح اجرا نشد.
بعدها در سال ۱۲۸۹ و حکومت احمدشاه قاجار، دو بنیاد روسی با نامهای « نادژا» و «کافکاز مرکوری» فعالیتهای بیمهای را در ایران آغاز کردند.
به تدریج شرکتهای بیمهای خارجی دیگر نیز وارد این حوزه در ایران شدند و حدود ۲۵ سال بازار بیمه ایران در دست خارجیها بود. در سال ۱۳۱۴ حدود ۲۹ شرکت بیمه خارجی در ایران کار میکردند که از میان آنها دو شرکت به نامهای «اینگستراخ» و « یورکشایر» از سایر شرکتها فعالتر بودند و تا قبل از پیروزی انقلاب، در ایران فعالیت داشتند.
در سال ۱۳۱۴ شمسی بود که «الکساندر آقایان» و «علیاکبر داور»، با سرمایه دولتی ۲۰ میلیون ریالی، شرکت سهامی بیمه ایران را تاسیس کردند که این را میتوان نقطه آغاز تحولات بازار بیمه در ایران دانست.قبل از تشکیل این شرکت، هیچ شرکت ۱۰۰ در ۱۰۰ ملی در خاورمیانه و حتی هند وجود نداشت.به همین دلیل شرکتهای خارجی به مقابله با این شرکت پرداختند و کارشکنیهای زیادی انجام دادند و شرکتهای خارجی به سختی با این شرکت قرارداد بیمه خوداتکایی میبستند.
در تاریخ ۱۳۱۶، مجلس شورای ملی قانونی را تصویب کرد که به موجب آن، بیمه سازمانهای دولتی به شرکت بیمه ایران واگذار شد و شرکتهای دولتی باید ۲۵ درصد از بیمههای صادره خود در ایران را در شرکت بیمه ایران، بیمه اتکایی میکردند.
در سال ۱۳۳۱ شمسی، در دولت دکتر مصدق قانونی تصویب شد که طبق آن، فعالیت شرکتهای بیمهای خارجی در ایران محدود شد. بین سالهای ۱۳۲۹ تا ۱۳۴۳ شمسی، ۸ شرکت بیمهای ایرانی خصوصی تاسیس شد و فعالیت این شرکتها، نسبت به بنیادهای خارجی، پررنگتر شد.به منظور پرورش نیروهای فنی کارآمد در صنعت بیمه کشور، در سال ۱۳۴۹ مدرسه عالی بیمه تاسیس شد. یک سال بعد یعنی در سال ۱۳۵۰، قانون تاسیس بیمه مرکزی به تصویب رسید و این سازمان توانست نظارت بیشتری بر فعالیتهای بیمهای داشته باشد.در همین سال شرکتهای بیمهای فعالی همچون بیمه تهران، بیمه دانا، بیمه حافظ و بیمه ایران و آمریکا با مشارکت سرمایهگذاران خارجی تاسیس شد.
روند توسعه و شکوفایی شرکتهای بیمهای ادامه یافت، بهطوری که تا پیروزی انقلاب، علاوه بر شرکت سهامی بیمه ایران، ۱۳ شرکت بیمه خصوصی و ۲ نمایندگی خارجی در این صنعت فعال بودند.بعد از پیروزی انقلاب، در سال ۱۳۵۸ همه شرکتهای بیمه ایرانی توسط شورای انقلاب ملی اعلام شد و طبق اصل ۴۴ قانون اساسی، تمامی فعالیتهای بیمهای زیر نظر دولت قرار گفت.در سالهای ۶۰ و ۶۱، فقط به سه شرکت بیمه ایران، آسیا و البرز مجوز صدور بیمهنامه داده شد. در سال ۶۷ نیز ۱۰ شرکت بیمهای ادغام شدند و شرکت بیمه دانا شکل گرفت.شرکت بیمه توسعه صادرات نیز از سال ۷۳ فعالیت خود را آغاز کرد و تعداد شرکتهای بیمه به ۵ شرکت دولتی رسید.
اکنون تعداد بیمههای فعال در ایران به شدت افزایش پیدا کرده است. بیمههایی که به صورت مختلف مشغول به فعالیت هستند. به ویژه بیمههایی که وابسته به بانکهای معتبر خصوصی هستند و توانستهاند نظر بسیاری از مردم را به خود جلب کنند.